PODGLĄD ATOMU
     
 

Moda na imiona

Prawo polskie nie określa zasad nadawania imion dzieciom. Niegdyś urzędowy wykaz imion umieszczony był w instrukcji Ministra Spraw Wewnętrznych, ale dziś spis taki nie istnieje. Co zatem wpływa na popularność poszczególnych imion?

Najsilniej na popularność imion oddziałuje tradycja i moda, czyli to, co trwałe i to, co zmienne. Duże znaczenie ma tradycja rodzinna. Aneta Papis, kierująca jednym z Urzędów Stanu Cywilnego, wskazuje kilka przejawów obyczaju rodzinnego w nadawaniu dziecku imienia:
* któregoś z członków rodziny lub imienia przekazywanego z pokolenia na pokolenie.
* osoby, która zginęła tragicznie lub zmarła bezpotomnie, w celu jej upamiętnienia,
* przyniesionego na świat, czyli tego, które znajduje się w kalendarzu w dniu narodzin,
* świętego, który jest szczególnie kultywowany lub będzie dobrym patronem potomka,
* bohaterowa literackiego, filmowego lub innej znanej postaci i wiara, że dziecko będzie duchowo lub fizycznie do tej postaci podobne.

Ciekawym zjawiskiem jest nadawanie imion stanowiących manifestację poglądów politycznych. Aneta Papis opisuje w swoim artykule historię imienia Solidariusz:
„Wybór imienia może być formą uzewnętrznienia przez rodziców poglądów politycznych. Doskonałym przykładem jest „Solidariusz”. NSA w tej konkretnej sprawie powołał się na pogląd profesora Józefa Litwina, który twierdził, że imieniem może być neologizm, jeżeli nie razi sztucznością, odpowiada duchowi języka, dobrze nadaje się do spełnienia funkcji imienia, nie wyrządza uszczerbku moralnego dziecku. Sąd podkreślił, że nie ma zakazu tworzenia imion od zdarzeń i faktów historycznych”.

W nadawaniu imion można zauważyć także oddziaływanie mody. Tworzone corocznie zestawienia pokazują najbardziej popularne imiona dziewczęce i chłopięce. Oto lista 10 najczęściej nadawanych w 2011 roku imion żeńskich i męskich:

Imiona damskieImiona męskie
1. Lena 8074
2. Maja 7664
3. Zuzanna 7569
4. Julia 6332
5. Wiktoria 6092
6. Amelia 5497
7. Aleksandra 5364
8. Oliwia 5195
9. Natalia 5066
10. Zofia 3914
1. Szymon 7897
2. Jakub 7096
3. Filip 6768
4. Kacper 6514
5. Michał 5467
6. Mateusz 5272
7. Bartosz 4966
8. Wojciech 4340
9. Adam 4101
10. Jan 4034


Jak widać powoli odchodzi moda na imiona ekstrawaganckie lub imiona obcego pochodzenia.
Sporne kwestie językowe, także w zakresie nadawania imion, rozstrzyga Rada Języka Polskiego (http://www.rjp.pan.pl/), która odwołując się do art. 50 Ustawy z dnia 29 września 1986 r. Prawo o aktach stanu cywilnego,„niezmiennie stoi na stanowisku, że imiona noszone przez osoby narodowości polskiej i mające obywatelstwo polskie powinny:
1) wskazywać na płeć nosiciela,
2) zawierać litery obecne we współczesnym polskim alfabecie,
3) być przyswojone przez polszczyznę,
4) nie być formami zdrobniałymi,
5) nie być tożsame z nazwami geograficznymi ani nazwami pospolitymi,
6) nie narażać osób, które je noszą, na śmieszność.”


Polecenia:

1. Jakie zasady regulują zasady nadawania imion polskim dzieciom?
2. Na podstawie podanych informacji sformułuj wniosek o tendencjach w nadawaniu polskim dzieciom imion w 2011 roku. Uwzględnij pochodzenie najbardziej popularnych. Zapisz wniosek w trójdzielnie zbudowanym akapicie – wprowadzenie (zdanie tematyczne), rozwinięcie i podsumowanie.
3. Zastanów się, co oznacza, że imię musi „wskazywać na płeć właściciela”. Podaj przykład takich imion, które tę zasadę uwzględniają i imion, które jej nie respektują.
4. Coraz częściej spotyka się w Polsce kobiety o imieniu Magda. Czy imię to nadano zgodnie z zasadami określonymi przez Radę Języka Polskiego?
5. Czy Polka może nosić imię Dakota? Powołaj się na stanowisko RJP.
6. Zastanów się, czy zgodnie z poznanymi przez Ciebie zasadami wymienione poniżej imiona mogą być nadane polskim dzieciom? Uzasadnij swoją ocenę.
Montezuma
Jarzębina
Anioł
Nasław
Konstytucjusz
Leonid

Praca domowa:

Przedstaw własną opinię na temat nadawania dzieciom imion – przygotuj się do ustnej wypowiedzi na ten temat. Na wygłoszenie mowy masz tylko 7 minut.


Tytuł: Moda na imiona
Opis skrócony: Na lekcji poznamy przepisy regulujące życie społeczne dotyczące nadawania imion. Lektura tekstu o nadawaniu imion i modzie na imiona będzie punktem wyjścia do ćwiczeń leksykalnych i redakcyjnych.
Autor(rzy): Joanna Zaremba
Hasła treści Imię, urzędowy wykaz imion, moda, obyczaje,
Uwagi metodyczne
Szacowany MINIMALNY czas na realizację treści atomu (w minutach) 60
Szacowany MAKSYMALNY czas na realizację treści atomu (w minutach) 90

 
Materiały udostępniane za pomocą Serwisu można wykorzystywać zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska,
z wyjątkiem materiałów, które zostały wyraźnie oznaczone jako nieobjęte postanowieniami tej licencji.
Strona współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego z projektu: „Opracowanie i pilotażowe wdrożenie innowacyjnych programów nauczania – zgodnych z polską podstawą programową kształcenia ogólnego – przeznaczonych dla uczniów – dzieci obywateli polskich za granicą”.
Deklaracja dostępnosci